Transgenderzorg

Identificeer je jezelf niet of slechts gedeeltelijk met het geboortegeslacht dan spreken we in de meeste gevallen van genderincongruentie. In de zorg zijn er verschillende mogelijkheden wanneer je genderzoekend, transgender of non-binair bent. Van een gesprek met de huisarts tot operaties en alles daartussenin.

Wat te doen als je hiermee te maken heeft?

De huisarts is het eerste aanspreekpunt. Wanneer dat nodig is, verwijst de huisarts je door naar een geschikte zorgaanbieder die kan helpen met je zorgvraag en de daar op volgende behoeftes. Bij de gespecialiseerde zorgaanbieder krijg je een regiebehandelaar toegewezen die het overzicht houdt over je behandeltraject. En die je verder op weg helpt tijdens je traject. Het genderteam bepaalt samen met jou aan de hand van gesprekken en onderzoeken wat er nodig is.

Erkend genderteam

De transgenderzorg in Nederland is volop in ontwikkeling. Er komen bijvoorbeeld steeds meer zorgverleners die deze zorg bieden. Tijdens het traject, vanaf het eerste gesprek bij de huisarts tot aan de laatste operatie bij een transitie, krijg je te maken met veel verschillende zorgverleners. Die moeten de zorg goed op elkaar afstemmen. Wij vinden het daarom belangrijk dat deze zorgverleners bij erkende genderteams zitten en deel uitmaken van de landelijke netwerken. Via de belangenverenging Transgender Netwerk Nederland en via de patiënten belangenvereniging Transvisie vind je de meest actuele informatie over transgenderzorg en zorgaanbieders.

Behandelmogelijkheden

Er zijn verschillende behandelmogelijkheden bij transgenderzorg. Hieronder lichten wij de meest voorkomende toe.

Psychologische zorg

De basisverzekering vergoedt geneeskundige ggz vanaf 18 jaar. Tot 18 jaar vergoedt de Jeugdwet ggz. Hiervoor is de gemeente het aanspreekpunt.

De zorg van het genderteam zoals diagnostiek, onderzoek en psychologische begeleiding, wordt vergoed uit de basisverzekering.

Je kiest zelf naar welke zorgverlener je gaat. Om te voorkomen dat jezelf moet bijbetalen, adviseren wij je naar een gecontracteerde zorgverlener te gaan. Dan vergoeden wij de zorg volledig. In onze Zorgzoeker zie je met welke zorgverleners wij een contract hebben. Heeft je zorgverlener geen contract met ons? Dan vergoeden wij tot een maximaal bedrag. Hoe hoog de vergoeding is, hangt af van de zorg die je krijgt. De maximale vergoedingen staan in een overzicht. Alles hierboven betaal jezelf.

Ook moet je voor een behandeling bij zorgverleners zonder contract soms vooraf toestemming vragen. Dat is zo als je een behandeling krijgt van meer dan 35 consulten, of wanneer er sprake is van een behandeling met opname.

Behandeling met geslachtshormonen

Stelt een klinisch psycholoog en/of psychiater van een erkend genderteam de diagnose genderdysforie? Dan is een behandeling met geslachtshormonen één van de behandelopties. Deze behandeling kan plaatsvinden bij een medisch specialist (internist-endocrinoloog). Of, in sommige gevallen, bij je huisarts. De basisverzekering vergoedt de meeste (hormonale) medicijnen.

Lees meer over medicijnen bij de vergoeding Geneesmiddelen basisverzekering.

Ontharing

Voor transgender vrouwen vergoedt de basisverzekering in een aantal gevallen epilatie van gezichts- en halsbeharing bij zware baard- en snorgroei. Hiervoor moet je vooraf toestemming vragen. Voor de toestemming heb je een verwijzing van de psycholoog of medisch specialist uit het genderteam nodig. Je zorgverlener kan deze toestemming bij ons vragen.

De basisverzekering vergoedt geen epilatie van de borststreek en ledematen.

Logopedie

Het genderteam kan je doorverwijzen naar een logopedist. De basisverzekering vergoedt de kosten van logopedie.

Medisch-specialistische zorg

Gebruik je een jaar of langer cross-sekse hormonen? Dan kan je in overleg met het genderteam besluiten tot geslachtsbevestigende operaties. Dit is een ingrijpende stap in de behandeling omdat de meeste operaties onomkeerbaar zijn. Niet iedereen kiest uiteindelijk voor deze stap. Ook zijn er binnen de stap nog verschillende mogelijkheden.

Operaties voor de medische transitie vallen onder medisch-specialistische zorg. Vaak is dat plastische chirurgie. Het kan om de volgende operaties gaan:

• adamsappelreductie
• borstvergroting
• colpectomie
• gezichtsoperaties
• hysterectomie en adnectomie
• erectieprothese
• orchidectomie
• phalloplastiek
• mastectomie
• metadoioplastiek
• stemverhogende operatie
• testisprothese
• vaginaplastiek

De basisverzekering vergoedt deze ingrepen onder bepaalde voorwaarden. Hiervoor moet je vooraf toestemming vragen. Bij zorg in Nederland regel je zorgverlener dit meestal. Ga je voor de zorg naar het buitenland? Dan moet je de toestemming meestal zelf regelen.

Hoe werkt toestemming vragen?

Op onze pagina toestemming vragen vind je meer informatie over: toestemming vragen voor plastische chirurgie en de behandeling in het buitenland.

Bij de toestemmingsaanvraag beoordeelt de medisch adviseur of de zorgverleners in het traject voorafgaand aan de operatie volgens de richtlijnen zorg hebben geleverd. En of er periodieke vaste overlegmomenten zijn met het gehele zorgteam. We zien dat zorgverleners die geen deel uitmaken van een genderteam, hier vaak niet aan voldoen. Dit kan tot gevolg hebben dat je geen toestemming krijgt voor de operatie. Dat is erg vervelend wanneer je al lang op de operatie wacht en al veel tijd in het zorgtraject heeft gestoken. Wij willen samen met jou deze situatie voorkomen.

Wil je van te voren zeker weten of je zorgverlener volgens de richtlijnen handelt? Neem dan contact met ons op.

Reiskosten

Reiskosten van en naar de transgenderbehandelingen en -operaties worden niet vergoed.